Temelaltı veya iksa çalışmaları için zemin içerisinde dairesel kesitli delgi açılarak donatılı (yerine göre donatısız) inşa edilen dairesel kesitli delgilerin
beton dökümü ile tamamlanması sonucu yapılan zemin güçlendirme uygulamasına fore kazık denir.
Zeminin taşıma gücünün ve emniyet gerilmesinin düşük olduğu, suya doygun olduğu durumlarda zeminin taşıma kapasitesini artırmak için yapılan
bir tür zemin iyileştirme yöntemidir. Zemin iyileştirme, iksa sistemlerinde, şev stabilitesinde, derin kazılarda ve kazıklı temellerde yaygın olarak
kullanılan bir uygulamadır.
Özellikle ülkemizde, köprü ve yüksek binalarda kullanılan en etkili temel güçlendirme yöntemlerinden birisidir. İnşaat alanlarından optimum
seviyede yararlanmak, yerleşime uygun olmayan yerleri uygun hale getirmek, çevresel düzenlemeleri yapmak, depreme daha dayanıklı binalar inşa
etmek gibi farklı amaçlarla farklı kullanım alanlarında tercih edilmektedir.
Fore Kazık Nasıl Yapılır?
İmalata başlamadan önce; ilk olarak zemin etüdü yapılmalı ve sonrasında zemin şartları, yeraltı su seviyesi, kazık boyu ve çapı gibi faktörlere bağlı
olarak uygun makine ve ekipman tercih edilmelidir.
Zemine açılan delgi, muhafaza (kılıf) borusu ya da bentonit çamuru kullanılarak yapılabilir.
Bentonit (delgi) çamuru kullanılması durumunda, delgi sonucu çıkan çamurun kumdan arındırılmasıyla dışarıda hazırlanan donatı vinç yardımı ile
delgi içerisine indirilir ve proje kotlarına uygun olarak yerleştirilir.
Daha sonra ise beton tremi boruları kullanılarak kazık alt ucundan üst ucuna doğru dökülerek tamamlanır. Genelde 65-300 cm çaplarında ve 0-50
metre uzunluğunda standart delgi ekipmanları ile yapılır.
Fore Kazık Nerelerde Kullanılır?
Zemin İyileştirme Yöntemlerinde: Taşıma gücü zayıf olan zeminlerde donatısız beton kullanılarak iyileştirilmesinde kullanılır. (Plastik Kazık)
Derin Temellerde (Kazıklı Temeller): Üst yapı yüklerini, taşıma kapasitesi yeterli olan zemin ya da kayaya iletmek için yapılır.
İksa Sistemlerinde (Derin Kazılarda): Kazı etrafında oluşabilecek göçme, kayma, devrilme gibi durumlara karşı iksa amaçlı kazık uygulaması yapılır.
Fore Kazık Niçin Tercih Edilir?
Sağlam zemine ulaşabilmek için farklı uygulamaları vardır.
✓ Bu yöntemle fazla kazı-dolgu işlerinin önüne geçilir.
✓ Bu yöntemle çevredeki toprak örtüsüne fazla zarar verilmez.
✓ Titreşim ve gürültünün az olması sebebiyle çevreye verdiği zarar daha azdır.
✓ Uygun kullanım yerlerinde daha ekonomiktir.
✓ Diğer yöntemlere göre daha dar alanlarda ve derinlerde çalışılabilmektedir.
Fore Kazık Uygulama Yöntemleri
Bu yöntemler; zemin sınıfına, yoğunluğuna vb. parametrelere bağlı olarak dört farklı şekilde uygulanabilmektedir.
✓ Kılıfsız ve Katkısız Normal Delgi
✓ Borulu Kazık(Kılıflı) Delgi
✓ Bentonit Delgi
✓ Su ile Delgi
KAYNAKLAR:
“Derin (Kazıklı) Temellerin Tasarımı”, 19 Kasım 2017, İMO İstanbul Geoteknik Kursu, O. DADAŞBİLGE
www.sanalsantiye.com